Η αρχή της συνέπειας στην εκπαίδευση σκύλων.

Στην εκπαίδευση σκύλων, η συνέπεια δεν είναι λεπτομέρεια· είναι θεμέλιο. Κάθε συμπεριφορά που εμφανίζει ένας σκύλος είναι αποτέλεσμα κάποιου «μαθήματος» που έχει ήδη λάβει, μέσα από τις εμπειρίες του — είτε το καταλάβαμε, είτε όχι.

Η βασική αρχή είναι απλή: κάθε συμπεριφορά έχει μία συνέπεια. Ο σκύλος μαθαίνει μέσα από αυτή τη σχέση.

Ας πάρουμε για παράδειγμα μια πολύ συνηθισμένη σκηνή, ο σκύλος κάθεται δίπλα μας ενώ τρώμε και του δίνουμε λίγο φαγητό "για να μην παραπονιέται", τότε —χωρίς να το συνειδητοποιούμε— του μαθαίνουμε ότι το να ζητιανεύει είναι αποτελεσματικό. Ο σκύλος καταλαβαίνει ότι με λίγη υπομονή και μερικά βλέμματα, τελικά θα ανταμειφθεί. Αν όμως κάθε φορά που ζητάει φαγητό τον αγνοούμε πλήρως, χωρίς να του δώσουμε σημασία ή να τον κοιτάξουμε, η συμπεριφορά του σταδιακά εξασθενεί.

Ο σκύλος δεν λειτουργεί ηθικά. Δεν γνωρίζει δηλαδή, τι είναι «σωστό» ή «λάθος» με βάση τα δικά μας, ανθρώπινα κριτήρια. Καταλαβαίνει όμως, τι έχει αποτέλεσμα και τι όχι. Αν μια συμπεριφορά οδηγεί σε κάτι θετικό, είναι πιο πιθανό να την επαναλάβει, αν δεν του αποφέρει τίποτα ή του αποφέρει κάποια αρνητική συνέπεια, τότε σταδιακά θα την αποφεύγει.

Όταν οι συνέπειες είναι σταθερές, ο σκύλος μπορεί να καταλάβει τι περιμένουμε από αυτόν, νιώθει ασφάλεια και εμπιστοσύνη.

Η ασυνέπεια οδηγεί σε σύγχυση και ανασφάλεια.

Για να το κατανοήσουμε καλύτερα πως λειτουργεί αυτό στην καθημερινότητα, ας δούμε λίγα ακόμα παραδείγματα. Πολύ συνηθισμένο είναι ο σκύλος να ανεβαίνει στον καναπέ και να το επιτρέπουμε την μια μέρα, αφού νιώθουμε χαλαροί και το απολαμβάνουμε, ενώ την επόμενη μέρα τον διώχνουμε αυστηρά και τον διορθώνουμε. Έτσι τελικά, ο σκύλος δεν ξέρει αν του επιτρέπεται ή όχι να ανεβαίνει στον καναπέ. Με παρόμοιο τρόπο λειτουργεί και το γάβγισμα για προσοχή. Όταν ο σκύλος γαβγίζει για να μας τραβήξει κοντά του ή για να παίξει, μερικές φορές ανταποκρινόμαστε και άλλες όχι, έτσι του δείχνουμε πως αυτή η συμπεριφορά κάποιες φορές έχει αποτέλεσμα — και άρα αξίζει να προσπαθεί και να την επαναλαμβάνει.

Όλες αυτές οι καταστάσεις έχουν κάτι κοινό: ο σκύλος δεν μπορεί να προβλέψει τη συνέπεια της συμπεριφοράς του. Και όταν δεν υπάρχει προβλεψιμότητα, σταθερότητα και συνέπεια δεν μπορεί να υπάρξει και σταθερή μάθηση.

Αξίζει όμως να ξεκαθαρίσουμε κάτι σημαντικό, συνέπεια δεν σημαίνει αυστηρότητα, δεν είναι απαραίτητο να είμαστε σκληροί και άκαμπτοι. Συχνά, η λέξη παρερμηνεύεται, συνέπεια σημαίνει να είμαστε σταθεροί και δίκαιοι. Να τηρούμε τους ίδιους κανόνες κάθε φορά, ώστε ο σκύλος να μπορεί να προβλέψει το αποτέλεσμα της συμπεριφοράς του.

Μέσα από αυτή τη σταθερότητα, χτίζεται κάτι πολύτιμο: η εμπιστοσύνη. Ο σκύλος νιώθει ασφάλεια όταν ξέρει τι ισχύει και τι όχι. Η συνέπεια στις αντιδράσεις μας τον βοηθά να καταλάβει πού βρίσκονται τα όρια και ποια συμπεριφορά είναι η επιθυμητή.

Η επιτυχία στην επικοινωνία και την εκπαίδευση δεν βασίζεται μόνο στην υπομονή ή την αγάπη. Χρειάζεται καθαρά μηνύματα, δικαιοσύνη και — πάνω απ’ όλα — συνέπεια. Μόνο έτσι ο σκύλος θα μάθει να μας εμπιστεύεται και να επιλέγει τη σωστή συμπεριφορά με σιγουριά.

Αυτή είναι η ουσία της εκπαίδευσης: να μπορούμε να μιλάμε τη «γλώσσα» του, σεβόμενοι τον τρόπο που μαθαίνει και κατανοεί τον κόσμο γύρω του.

My one and only, Ojhay (shaitan)